شناسایی کانونهای بالفعل تولید گرد و غبار با استفاده از داده‌های سنجش از دور و شبیه‌سازی جریان هوا مطالعه موردی: استان البرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده محیط زیست، سازمان حفاظت محیط زیست

چکیده

گرد و غبار یکی از مخاطرات طبیعی است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان رخ می‌دهد و به همین دلیل یکی از معضلات اصلی کشور ایران نیز به شمار می‌رود. در این مقاله، به شناسایی کانون‌های بالفعل تولید گرد و غبار در استان البرز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و مدل‌سازی عددی پیش بینی‌ جریان هوا پرداخته شده است. داده‌های ماهواره‌ای سنجنده OLI لندست 8 (2013 تا 2015) و داده مدل رقومی ارتفاعی سنجنده ASTER به منظور تولید ماسک‌های فرسایش ناپذیری دریافت شدند و با اعمال شاخص‌های پوشش گیاهی، رطوبت، زبری و طبقه بندی تصاویر، مناطق فرسایش‌ناپذیر از دیگر مناطق جدا شدند. همچنین با استفاده از اطلاعات زمینی گرد و غبار و مدل های‌اسپلیت مسیر جریان هوا در همه رویدادهای گرد و غبار سال 2013 تا 2015 شبیه‌سازی شد و رویدادهای محلی گرد و غبار تعیین گردیدند. با اعمال مدل ماتریکس های‌اسپلیت برای رویدادهای محلی و مشخص کردن محل‌های تماس جریان هوا با سطح زمین، تصاویر رستری رویدادها بر اساس غلظت گرد و غبار تولید شد. در نهایت با ادغام ماسک‌های فرسایش‌ناپذیری بر روی این تصاویر، به دست آوردن مقدار مجموع و استاندارد کردن آن به صورت فازی، نقشه نهایی کانون‌های بالفعل تولید گرد و غبار به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که تلفیق روش‌های سنجش از دوری و شبیه‌سازی عددی به همراه اطلاعات زمینی گرد و غبار به خوبی می‌تواند منابع بالفعل تولید گرد و غبار را نشان دهد.

کلیدواژه‌ها