TY - JOUR ID - 246303 TI - بررسی کارآیی مدل NAR در پیش‌بینی کوتاه‌مدت و بلند‌مدت خشکسالی در مناطق خشک JO - مدیریت بیابان JA - JDMAL LA - fa SN - 2476-3985 AU - ارجمندی هرات, زهره AU - اسدی زارچ, محمد امین AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. AD - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 9 IS - 2 SP - 103 EP - 120 KW - بارش KW - تبخیر و تعرق پتانسیل KW - فائو-پنمن-مانتیث KW - یزد KW - شاخص RDI DO - 10.22034/jdmal.2021.246303 N2 - در مدیریت منابع آب، پیش­‌بینی خشکسالی در مناطق خشک اهمیت زیادی دارد. چون به برنامه­‌ریزان فرصت می دهد تا برای کاهش تاثیر منفی خشکسالی، سازگاری با آن را برنامه‌­ریزی کنند.  با توجه به تغییرپذیری زیاد زمانی و مکانی بارش در این مناطق، فراوانی وقوع خشکسالی بیشتر و مدل­‌سازی و پیش‌­بینی خشکسالی در این مناطق سخت‌­تر است. در پژوهش حاضر با توجه به ماهیت غیرخطی و چرخه‌­ای سری­‌های زمانی خشکسالی، از شبکه‌­های عصبی خود رگرسیون غیرخطی (NARs) برای پیش­‌بینی کوتاه­‌مدت و بلندمدت خشکسالی ایستگاه همدیدی یزد در دورۀ 2006 تا 2018 استفاده شد. همچنین شاخص RDI که علاوه بر بارش، تبخیر و تعرق پتانسیل را نیز در پایش خشکسالی در نظر می­‌گیرد، در سه مقیاس یک، سه و شش ماهه محاسبه گردید. تبخیر و تعرق پتانسیل با استفاده از روش فائو-پنمن-مانتیث محاسبه شد. نتایج پیش‌­بینی کوتاه مدت (یک ماهه) خشکسالی نشان­ داد مدل کارآیی زیادی در پیش­‌بینی مقدارهای RDI سه و شش ماهه دارد. نتایج پیش­‌بینی بلند­مدت خشکسالی که بدون دسترسی مدل به داده‌­های واقعی خشکسالی در دورۀ 2006 تا 2018 انجام شد، نشان داد مقدار RDI در ماه­‌های خشک در مقیاس سه ماهه تطابق بهتری با مقدار واقعی نسبت به دیگر مقیاس‌­های زمانی دارد. برای ارتقا کارآیی مدل در پیش­‌بینی بلند مدت خشکسالی، مقدارهای بارش و تبخیر و تعرق پتانسیل به صورت بلندمدت و بدون دسترسی مدل به داده­‌های واقعی دوره 2006 تا 2018، پیش­‌بینی شد. سپس مقادیر RDI بر اساس داده‌­های پیش­‌بینی شده بارش و تبخیر و تعرق پتانسیل، محاسبه گردید. نتایج نشان داد دقت پبش­‌بینی در مقیاس یک و سه ماهه افزایش می یابد. همچنین در مقیاس شش ماهه داده های RDI در ماه­‌های خشک با دقت بیشتری پیش­‌بینی شد. UR - https://www.jdmal.ir/article_246303.html L1 - https://www.jdmal.ir/article_246303_2f0bc094d5a7c92209d5e3de64711efe.pdf ER -