رابطه بین تغییر سطح آب زیرزمینی و روند شورشدن آن (بررسی موردی: دشت آسپاس- استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 داﻧﺸﺠﻮی ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ آﺑﺨﻴﺰداری، داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ داﻧﺸﮕﺎه تهران

2 اﺳﺘﺎدﻳﺎر داﻧﺸﻜﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان،

چکیده

آب زیرزمینی همواره منبع آبی مهمی است. با توجه به این مهم، ضرورت آگاهی از چگونگی تغییرات زمانی و مکانی آن در مناطق گوناگون اهمیت دارد. بهره‌برداری بی‎رویه از منابع آب زیرمینی دشت آسپاس و خشکسالی‏های پی درپی در سال‎های اخیر موجب افت چشمگیر سطح آب زیرزمینی شده است. در‏گذشته سطح آب‏های زیر زمینی در عمق 7-5 متری سطح زمین بوده ولی به علت حفر چاه‎های متعدد و بهره گیری زیاد هم اکنون به عمق 60-50 متری رسیده است. در نتیجه، نقش مدیریت در این دشت زیاد است. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط تغییرات سطح ایستابی و شوری آبخوان در دورة آماری (89-1381) می‏باشد. برای این منظور، از داده‏های هواشناسی (میانگین بارش سالانه دشت)، داده‏های ماهانه کیفی آب زیرزمینی (هدایت الکتریکی برای بررسی شوری)، داده‎های ماهانه سطح آب زیرزمینی (چاه‎های مشاهده‏ای و پیزومتری برای نشان دادن نوسانات آب زیرزمینی و وضعیت هیدروگراف‏های واحد دشت) استفاده شد. هیدروگراف‏های واحد دشت نشان داد که در دورة آماری (89-1381) سطح آب‏های زیرزمینی روند نزولی داشته و متوسط افت سالیانه در حدود 7/0 متر در سال بوده است. همچنین رابطه عکس بین روند سطح ایستابی و شوری مشاهده می‏شود. مقایسه تغییرات هدایت الکتریکی و سطح آب زیرزمینی در آبخوان نشان داد که شوری در مناطقی از دشت که سطح ایستابی کمتر است، افزایش می‎یابد. 

کلیدواژه‌ها