تأثیر صفحه‌های جاذب‌الرطوبه بر رشد گونه سیاه تاغHaloxilon ammodendron (C.A.Mey.) Bunge ex Fenzl در پلایاهای شور (مطالعه موردی، فساران اصفهان)

برهانی, مسعود; حجه فروش نیا, شیلا

doi:10.22034/jdmal.2022.544884.1360

تأثیر صفحه‌های جاذب‌الرطوبه بر رشد گونه سیاه تاغHaloxilon ammodendron (C.A.Mey.) Bunge ex Fenzl در پلایاهای شور (مطالعه موردی، فساران اصفهان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار، مرتعداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

² استادیار، ژئومورفولوژی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

10.22034/jdmal.2022.544884.1360

چکیده

ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ و احیای ﺯﻳﺴﺖ بوم‌های بیابانی، ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﮐشت گونه‌های ﻣﻘﺎﻭﻡ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﻱ ﺍمکان‌ﭘـﺬﻳﺮ ﺍﺳـت. در شرایط بحران آب در مناطق خشک، استفاده از صفحه‌های جاذب الرطوبه می‌تواند اثر قابل توجهی در رشد گونه گیاهی ایجاد کند. در پژوهش حاضر از صفحه‌های جاذب‌الرطوبه پلانت‌بک در استقرار و رشد نهال‌های سیاه تاغ (Haloxilon ammodendron (C.A.Mey.) Bunge ex Fenzl) در پلایای شور سگزی استان اصفهان از سال 1397 به مدت سه سال استفاده شد. آزمایش‌های خاک قبل و بعد از استفاده از صفحه‌های پلانتبک نیز انجام شد. تیمارهای مورد نظر عبارتنداز:‌ دور آبیاری (دو سطح 2 و 4 هفته یکبار)، پلانتبک و شاهد. نتایج نشان داد ارتفاع، سطح تاج پوشش و زنده‌مانی نهال‌های سیاه تاغ به تدریج کاهش یافت این کاهش در رشد، ابعاد و تعداد نهال‌ها، در سال آخر نسبت به سال‌های قبل در سطح احتمال 1 درصد برای ارتفاع و سطح تاج پوشش، و 5 درصد برای زنده‌مانی معنی دار بود. این امر ناشی از وضعیت نامساعد خاک و آب منطقه از نظر بافت و شوری است. صفحه‌های پلانت بک با ایجاد مانع در مسیر انتقال این املاح خاک به سطح، به هنگام آبیاری موجب تجمع املاح در محیط پیرامون ریشه و در نتیجه کاهش رشد گیاه سیاه تاغ شد. وجود صفحه‌های پلانت‌بک در خاک زیر نهال موجب توقف جریان موئینگی و در نتیجه تجمع نمک‌های محلول در منطقه ریشه گیاه شد که تنش رطوبتی در گیاه را به‌دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24763985.1400.9.4.6.9

مراجع

Abedi Koupai, J., Eslamian, S. S. & Kazemi, J. A. (2008). Enhancing the available water content in unsaturated soil zone using hydrogel, to improve plant growth indices. Ecohydrology & Hydrobiology, (1), 67-75.
Akani, H., & M. Ghorbani. (1993). A contribution to the halophytic vegetation and flora of Iran. 35-44p. In: Lieth H. & Al-massom (Eds.), towards the rational use of high salinity tolerant plants, Kluwer Academic Publisher., Nether lands.
Alizadeh, A., (2005). New drainage (planning, design and management of drainage systems), Astan Quds Razavi Publications, 496p. (in Farsi)
Amer, A.M. (2012). Water flow and conductivity into capillary and non-capillary pores of soils, Soil Science and Plant Nutrition, 12(1), 99-112.
Bahadori, F., Amirjan, M., Solat, M., Banj Shafiee, Sh., Baseri, R., Kiani Rad, M., & Torabi, A. (2018). Technical study of the application of different mulches and desiccants on the rate of establishment and growth response in seedlings of Nitraria schoberi. Final report, ministry of jihad agriculture, agricultural research, education and extension organization, agricultural and natural resources research and training center, Semnan Province. (in Farsi)
G. (2003). Factors maintaining plant diversity in degraded areas of northern Kuwait. Arid Environs, 54(1), 183-194. (in Farsi)
Casazza, G., E. Zappa, M., Mariotti. M. G., Médail, F & Minuto. L. (2008). Ecological and historical factors affecting distribution pattern and richness of endemic plant species: the case of the Maritime and Ligurian Alps hotspot. Diversity and Distributions, 14(1), 47–58.
Chloe, M., & Hesam, M. (2014). Evaluation of the effect of different levels of superabsorbent polymer on reducing the capillary rise of saline groundwater, Irrigation and Drainage, 8(1), 204-197.
Djajadi, D., Heliyanto, B., & Hidayah, N. (2011). Changes of physical properties of sandy soil and growth of physic nut (Jatropha Curcas L.) due to addition of clay and organic matter. Agrivita, Agriculture Science, 33(3), 245-250.
El-Keblawy, A. & Al-Shamsi. N. (2008). Salinity, temperature and light affect seed germination of Haloxylon salicornicum, a common perennial shrub of the Arabian deserts. Seed Science and Technolgy, 36(3), 679-688.
Evans, R., Cassel. D.K. & Sneed. R.E. (1996). Soil, water and crop characteristics important to irrigation scheduling, North Carolina Cooperative Extension Service Publication, AG. 1-452.
Finck, A. (1992). Dunger und Dungung. Verlag Chemie, Weinheim, New York.
Gardner, W. R. (1958). Some steady-state solutions of the unsaturated moisture flow equation with applications to evaporation from a water table. Soil Science, 85(4), 228–232.
Gbadamosi A. E. (2014). Effect of watering regimes and water quantity on the early seedling growth of Picralima nitida (Stapf). Sustainable Agriculture Research, 3(2), 35-43.
Gowing, J. W., Konukcu. F., & Rose. D. A. (2006). Evaporative flux from a shallow water table: The influence of a vapour–liquid phase transition. Hydrology, 321(1), 77–89.
Jalili, S., Moazed, H., Boroomand Nasab, S. & Naseri. A. A. (2011). Assessment of evaporation and salt accumulation in bare soil: Constant shallow water table depth with saline ground water. Scientific Research and Essays. 6(29): 6068-6074. (in Farsi)
-Jiang, W., Ximing, Z., Lishan, S., Hailong, Y., & Shaoming, L. (2007). Seedling growth dynamic of Haloxilon ammodendron and its adaptation strategy to habitat condition in hinterl and of desert, Science in China Series (Earth Science), 50(1), 107-114.
Kianian, M.K., Asgari, H.R. & Bahadori, F. (2019). Impact of organic, inorganic and superabsorbent polymer materials on soil properties under plant community of Nitraria schoberiin deserts of Semnan, Iran. Rangeland Science, 9(1):40-5. (in Farsi)
Markoska, V., Spalevic, V., Lisichkov, K., Atkovska, K., & Gulaboski, R. (2018). Determination of water retention characteristics of perlite and peat. Agriculture & Forestry, 64(3), 113-126.
Markoska, V., Lisichkov, K., Boev, B., & Gulaboski, R. (2018). The influence of the perlite as a substrate for improving on some water Properties on the fluvial soil with an application of retentional curves. Agriculture and Plant Sciences, 16(1), 73-82.
Mojiri, A., Jalalian, A. & Honarjoo, N. (2011). The Effects of selected soil properties on growth of Haloxylon specie. in Segzi plain (Iran). Animal and Plant Sciences, 21(4), 691-686. (in Farsi)
Momeni, A. (2010). Geographical distribution and salinity levels of Iranian soil resources, Soil Research, 24(3):203-215. (in Farsi)
Pyankov, I.V., Clanton, C.B., Lackjr, S.G., Artyusheva, E., Voznesnskaya, V., Maurice, S.B., & Gerald, E. (1999). Feature of photosynthesis in Haloxylon species of chenopodiaceae that are dominant plants in central Asian deserts, Plant Cell Physiology, 40(2), 125-134.
Rad M. H., Meshkat M.A. & Soltani M. (2009). The effects of drought stress on some Saxual’s (Haloxylon aphyllum) morphological characteristics. Range and Desert Research, 16(1), 34-43. (in Farsi)
Rad, M. H., Mirhoseini, S. R. & Meshkat, M. A. (2008). Effect of water stress on some physiological characteristics of Haloxylon aphyllum. Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research, 16(1), 75-93. (in Farsi)
Rafiee, Z. zehtabian. G.R. Tavili.A. & M. )2011(. Comparing effect of hydrogel and compost on establishment and growth properties of Haloxilon aphyllum. Arid biome, 1(3), 24-37. (in Farsi)
Rahimian, M., H., village, M., J., Mushkooh, M., corner, M. & Tafti lions, M. (2007). Estimation of soil profile salinity due to groundwater salinity in Azadegan plain. Soil Research (Soil and Water Sciences), 26(4), 389 -381.
Rose, D.A., Konukcu, F. & Gowing, J.W. (2005). Effect of water table depth on evaporation and salt accumulation above saline groundwater. Aust. Australian Journal of Soil Research, 43(1), 565–573.
Schafie, S., Khosroshahi, M., Rouhipour, H., Jafari, A.A., Khaksarian, F. & Kashi Zenouz, L. (2017). Effects of superabsorbent polymer and Plantbac panels on water consumption and growth in Saxaul in order to create green space in desert regions. Rangeland and Desert Research, 24(1), 224-237.
Shuyskayaa, E. V., Lib, E. V., Rahmankulovaa, Z. F., Kuznetsovaa, N. A., Toderichc, K. & Voronin, P. Yu. (2014). Morphophysiological adaptation aspects of different Haloxylon aphyllum (Chenopodiaceae) genotypes along a salinity gradient. Russian Journal of Ecology, 45(3), 181–187.
Soltani, A. (1392). Application of SAS software in statistical analysis (for agricultural disciplines). Agricultural Jihad Print 6. 186 p.
Suzuki, S., Nobel, A. D, Ruaysoongnern, S., & Chinabut, N. (2007). Improvement in water-holding capacity and structural stability of a sandy soil in Northeast Thailand. Arid Land Research and Management, 21(1), 37-49.
Xuguang Xing, X., Li, X., & Ma, X. (2019). Capillary rise and saliferous groundwater evaporation: effects of various solutes and concentrations. Hydrology Research, 50(2), 517-525.
Zarei, G., Homaee, M. Liaghat, A. M., & Hoorafar, A. H. (2010). A model for soil surface evaporation based on Campbell’s retention curve. Hydrology, 380(3/4), 356-361.
Zandi Isfahan, A., Khajehuddin, S.J. Jafari, M., Karimzadeh, H.R., & Azarnivand, H. (2007). Investigation of the relationship between the growth of Haloxylon ammodendron CA Mey and its characteristics Soil in Segzi plain of Isfahan, Agricultural Sciences and Technologies and Natural Resources, 11(40), 463-449. (in Farsi)