ارزیابی تخریب اراضی با استفاده از شاخص‌های به‌دست‌ آمده از داده‌های ماهواره‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بیابان‌زدایی، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، ایران

2 دانشیار دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان،ایران

3 استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

چکیده

در این تحقیق تخریب اراضی استان اصفهان در بازۀ زمانی 2001 تا 2014 با استفاده از تحلیل روند، دو شاخص NDVI و RUE مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از تصاویر ماهواره ­ای مودیس با کد MOD13A2 برای بررسی تخریب پوشش گیاهی و همچنین برای محاسبة RUE، در ابتدا از تصاویر ماهوارۀ مودیس با کد MOD17A3 برای محاسبة NPP و سپس برای به ­دست­ آوردن بارندگی از روش کریجینگ استفاده شد؛ در پایان RUE از نسبت بین NPP به بارندگی بدست آمد. نتایج نشان داد که روند تغییرات NDVI‌ و ‌RUE برحسب بارش سالانه به ­ترتیب افزایشی و کاهشی بوده است. مقایسۀ رابطۀ رگرسیونی بین دو شاخص NDVI و RUE در کاربری‌های مختلف اراضی کشاورزی، مرتعی، جنگلی و بیابانی منطقة مورد مطالعه نشان داد که روند RUE در کاربری‌های کشاورزی، مرتع و جنگل افزایشی بوده به‌طوری که در سال 2001 مقدار این شاخص درکاربری‌های ذکرشده به‌ترتیب 017/0، 0051/0 و 006/0 و در سال 2014 به 170/0، 052/0 و 060/0 گرم کربن بر متر مربع درسال می‌ر‌سد. روند NDVIدر این بازه زمانی نیز کاهشی بوده است، به‌طوری که مقدار این شاخص نیز در سال 2001 به­ ترتیب در کاربری‌های ذکرشده 2/0، 142/0 و 149/0 و در سال 2014 به 16/0، 099/0 و 106/0 می‌رسد. درکاربری اراضی بیابانی روند این دو شاخص کاهشی بوده به‌طوری که مقدار شاخص RUE در سال 2001 در این کاربری 097/0 و در سال 2014 به 0213/0 گرم کربن بر متر مربع در سال کاهش داشته است. بر اساس این نتایج می‌توان دریافت که بوم­ نظام (اکوسیستم) منطقۀ مورد بررسی در حال تخریب است.

کلیدواژه‌ها