بررسی ساختار، الگوی پراکنش و تجدید حیات در جنگل‌های بیابانی منطقه طراده، کرمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه محیط زیست، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

3 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

منطقه بیابانی طراده، دارای توده های جنگلی ارزشمندی است که زیر فشار جوامع محلی قرار داشته، و به خاطر تخریب‌های وارده، بیابان زایی در آن دیده می‌شود. در پژوهش حاضر ابتدا با جنگل گردشی سطح قطعات نمونه 2m 1500 انتخاب و با به کارگیری روش نمونه برداری سیستماتیک تصادفی به ابعاد شبکه m 100×100 ، درمجموع تعداد 50 قطعه نمونه برداشت شد. در هر قطعه نمونه، نام گونه گیاهی به همراه قطر برابر سینه، ارتفاع درخت، قطر تاج، تعداد درخت، قطرهای بزرگ و کوچک تاج، زادآوری، فاصله مرکز پلات تا نزدیک ‌ترین درخت کهور (Prosopis cineraria L.) و فاصله ‌این درخت تا درختان همسایه اندازه‌گیری و ثبت شد. یافته ها نشان داد که جنگلهای مورد مطالعه آمیخته بوده و گونه های کهور، کهورک (Prosopis  Farcta Banks and Sol.)، گز (Tamarix stricta Boiss.)، گرگ تیغ (Lyciumshawii Roem. & Schult. و اسکنبیل (Callygonum  commosum L.) گونه های اصلی جنگل را تشکیل می دهند. تراکم درختان کهور و دیگر گونه ها به ترتیب 10/6 و 37/2 اصله در هکتار و تاج پوشش به ترتیب 308 و 1088/3 متر مربع در هکتار بود. ارتفاع و قطر درختان کهور به ترتیب در محدوده m 14-3/5 و cm 100-16 قرار داشته و تراکم زادآوری آن 1/26 اصله در هکتار بود. ساختار جنگل ناهمسال دو اشکوبه و درختان کهور ایرانی در اشکوب فوقانی قرار داشت. الگوی پراکنش درختان کهور کپه ای ارزیابی شد که به جز نوع، اندازه بذر و روش پراکنش، دخالت های انسانی، محدودیت های رویشگاهی و همچنین چرای دام در این میان تأثیرگذار هستند. با توجه به نبود درختان در طبقات قطری کوچک و پایین بودن زادآوری، نهال‌کاری و قرق به‌ویژه در اراضی تصرفی پیشنهاد می شود.

کلیدواژه‌ها