مدیریت بیابان‌های ساحلی با ارزیابی تناسب اراضی بوم‌نظام های ماندابی در جذب گردشگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد آمایش سرزمین، پردیس دانشگاهی قشم، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران.

2 دانشیار دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران.

3 استادیار دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، ایران.

چکیده

یکی از مهمترین خدمات بوم‌نظام‌های تالابی مانگرو Avecenniamarina, Forssk. Vierh، علاوه بر حفاظت ساحل در مقابل امواج دریا، کاهش گرد و غبار و جلوگیری از فرسایش خطوط ساحلی، قابلیت زیاد جاذبۀ دیداری آنها است. در پژوهش حاضر از روش محدودیت‌ وضعیت کیفیت سرزمین و چهارچوب دستورکار فائو برای تعیین درجه شایستگی و ارزیابی اراضی، استفاده شد. در ادامه، با اولویت بندی عوامل محیطی مؤثر، با هدف توسعه گردشگری پایدار راهبردها پیشنهاد شد. برای این منظور ماتریس‌های ارزیابی عوامل درونی IFE، ارزیابی عوامل بیرونی EFE و ماتریس تدوین راهبرد تعیین شد. در پایان، با توجه به نتایج ماتریس QSPM یا ماتریس ارزیابی کمی راهبردی، اولویت‌بندی گردید. نتایج نهایی مدل شایستگی گردشگری با دستورکار فائونشان داد 61/15% از مساحت حوزه دارای طبقه S1  با شایستگی زیاد و 8/45% در طبقه S2 شایستگی متوسط، 18/01% در طبقه S3  شایستگی کم و 12/48% در طبقه N یا عدم شایستگی قرار داشت. متغییرهای درجه حرارت، ارتفاع، فاصله تا شهر و امکانات رفاهی، از عوامل افزایش‌دهنده و فاصله از منابع آب و فاصله از جاذبه های طبیعی، از عوامل محدودکننده بود. نتایج روش دیگر استفاده شده نشان داد که در حوزه کولغان، 10 عامل به عنوان نقاط قوت مطرح بوده  که در مجموع دارای میانگین امتیاز دریافتی 0/618 و شش عامل به عنوان تهدید شناسایی شد. در صورت استفاده از ظرفیت نقاط قوت و تلاش برای برطرف کردن عوامل تهدید، این حوزه با دارا بودن بوم‌نظام های جنگل حرا  Avecenniamarina, Forssk. Vierh، ظرفیت بسیار مناسبی برای گردشگری ایجاد خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها