تخمین ضریب گیاهی و رابطه KC-NDVI گیاه پسته (Pistacia vera L.) با بهره گیری از سنجش از دور درحاشیه کویر ابرکوه یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم و مهندسی مرتع، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

2 استادیار، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

تعیین نیاز آبی گیاه در مدیریت منابع آب کشاورزی بسیار مهّم است. یکی از روش های ساده و موفق برای تعیین تبخیر و تعرق، روش فائو 56 است. مشکل اصلی در این روش، تخمین ضریب گیاهی یا KC به ویژه برای مناطقی است که از لحاظ متغیرهای مختلف پوشش گیاهی ناهمگن باشند. هدف از پژوهش حاضر تخمین ضریب گیاهی و رابطه KC-NDVI گیاه پسته با نام علمی Pistacia vera L. با استفاده از سنجش از دور و دستورالعمل فائو 56 در باغ های پسته حاشیه کویر ابرکوه استان یزد است. رابطه KC-NDVI در تعیین نیاز آبی و مدیریت منابع آب کاربرد زیادی دارد. در پژوهش حاضر ابتدا تبخیر و تعرق واقعی گیاه پسته به وسیله خوارزمیک (الگوریتم) سبال در 16 تاریخ مختلف مربوط به چرخة رشد یکساله پسته محاسبه شد. سپس با تقسیم مقدار تبخیر و تعرق واقعی بر تبخیر و تعرق گیاه مرجع نقشه های KC تهیه شد. در پایان رابطه این نقشه ها با شاخص NDVI به دست آمد. بر پایه نتایج، بین ضریب گیاهی پسته و شاخص NDVI همبستگی معنی داری در سطح 99 درصد (P-value < 0.01) وجود دارد. در ابتدا و انتهای دوره رشد پسته، کمترین مقدار همبستگی بین ضریب گیاهی پسته و شاخص NDVI به‌دست آمد و در میانه فصل رشد و اوج گرما و تبخیر و تعرق، بیشترین مقدار همبستگی مشاهده شد. به طور کلی ضریب گیاهی پسته با توجه به مقدار شاخص NDVI در منطقه مورد مطالعه بین دو حد 0/3 تا 0/9 قرار می گیرد. رابطه KC و NDVI در مرحله: 1) شروع رشد، 2) توسعه رشد، 3) مرحله میانی رشد، و 4) برداشت و افول رشد به ترتیب به صورت KC-1=1.66 NDVI+0.261، KC-2=1.29 NDVI+0.338، KC-3=2.10 NDVI+0.147، KC-4=1.21 NDVI+0.231 است.

کلیدواژه‌ها