TY - JOUR ID - 244526 TI - تأثیر پرایمینگ بذر بر عملکرد و برخی از شاخص‌های کیفی گیاه دارویی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L. ) در شرایط تنش خشکی JO - مدیریت بیابان JA - JDMAL LA - fa SN - 2476-3985 AU - توسلی, ابوالفضل AD - استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، زاهدان، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 9 IS - 1 SP - 81 EP - 96 KW - بلوچستان KW - پیش تیمار KW - خشکی KW - چای ترش KW - عملکرد کاسبرگ KW - ترکیب‌های ثانوی DO - 10.22034/jdmal.2021.244526 N2 - یکی از روش­‌های مؤثر در افزایش تولید محصولات زراعی در نواحی خشک و بیابانی کشور، استفاده از ساز و کارهای افزایش مقاومت گیاهان از جمله پیش تیمار بذرها است. به این منظور، آزمایش مزرعه­‌ای روی گونه چای ترشHibiscus sabdariffa L.  به‌­صورت کرت­‌های خرد شده در قالب بلوک­‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397-1396 در مزرعه­‌ای واقع در جلگه شاه هاشم شهرستان دلگان با اقلیم بیابانی انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی از سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در ظرفیت زراعی (بدون تنش)، آبیاری در 75­% ظرفیت زراعی یا "تنش ملایم"  و آبیاری در 50­%  ظرفیت زراعی یا "تنش شدید" به عنوان فاکتور اصلی؛ و پیش تیمار بذرها در چهار سطح شامل بدون پرایمینگ، هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ با پلی اتیلن گلایکول و هورمونال پرایمینگ با سالیسیلیک اسید به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که پرایمینگ بذرها در مقایسه با تیمار بدون پرایم موجب کاهش تعداد روز تا جوانه زنی گیاه شد. در بین تیمارهای پرایم نیز هیدروپرایم دارای سریع ترین زمان جوانه زنی بذرها پس از کاشت بود. از طرفی تیمارهای تنش و پرایم موجب زودرسی گیاه شد. در بین تیمارهای فوق کوتاه­‌ترین طول دورۀ رشد تا رسیدگی از تیمار تنش شدید و هیدروپرایم به‌­دست آمد. بیشترین مقدار وزن‌تر و خشک بوته­‌ها، عملکرد کاسبرگ تازه و خشک چای ترش نیز از تیمار بدون تنش و پرایمینگ بذرها در همۀ سطح­‌های تیمارهای هیدروپرایمینگ، اسموپرایمینگ و هورمونال پرایمینگ حاصل شد. با مقایسه سه تیمار فوق مشخص شد که پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید نتیجه بهتری نسبت به دیگر تیمارها در شرایط بدون تنش نشان می دهد. برای صفت­‌های محتوای آنتوسیانین و ترکیب­‌های فنولی کاسبرگ نیز مشاهده شد که با افزایش شدت تنش، محتوی این ترکیب­‌ها در کاسبرگ افزایش خواهد یافت. UR - https://www.jdmal.ir/article_244526.html L1 - https://www.jdmal.ir/article_244526_c0cfad305627a1daae6bcd05febf61c1.pdf ER -