TY - JOUR ID - 246297 TI - تأثیر رسوبگذاری سیلاب بر تغییرات ویژگی‌های پوشش گیاهی و خاک سطحی دشت آبدالان JO - مدیریت بیابان JA - JDMAL LA - fa SN - 2476-3985 AU - جهانتاب, اسفندیار AU - فرزین, محسن AU - خزایی, مجید AD - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه فسا، فسا، ایران. AD - استادیار گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران. AD - استادیار پژوهشی بخش تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ‌کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 9 IS - 2 SP - 19 EP - 30 KW - تنوع و تراکم گیاهان KW - مخروط افکنه KW - پخش سیلاب KW - رسوب KW - دوگنبدان DO - 10.22034/jdmal.2021.246297 N2 - هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر سیلاب­‌های گسترش یافته و رسوبات موجود در آن بر پوشش گیاهی سطح دشت آبدالان دوگنبدان بعد از 24 سال از زمان اجرای طرح پخش سیلاب بوده است. به این منظور، تغییرات تراکم و تنوع پوشش گیاهی همراه با ویژگی‌­های خاک سطح عرصه گسترش سیلاب مبنای تأثیرگذاری سیل‌گیری­‌های متنوع قرارگرفت. برای تعیین ویژگی­‌های تراکم و درصد پوشش گیاهی، درصد سنگ و سنگریزه، لاشبرگ و خاک لخت و نیز ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی خاک در هر یک از مناطق عرصۀ پخش سیلاب و شاهد، 3 نوار (ترانسکت) به طول m100 مستقر و در قطعه­‌های m21 اندازه‌­گیری و نمونه­‌برداری انجام شد. نتیجه بررسی­‌های میدانی گیاهان موجب شناسایی 36 گونه گیاهی و 33 جنس متعلق به 14 تیره شد. مهم­ترین خانواده­‌های گیاهی مشاهده شده در منطقه، Asteraceae، Poaceae و Fabaceae بودند. نتایج نشان داد که در منطقه پخش سیلاب 34 گونه گیاهی و در منطقه شاهد 25 گونه گیاهی وجود دارد. از این تعداد، 12 گونه گیاهی فقط در منطقه پخش سیلاب و 2 گونه گیاهی فقط در منطقه شاهد مشاهده شد و 23 گونه گیاهی نیز به صورت مشترک در هر دو عرصه پخش سیلاب و شاهد وجود داشت. مطابق نتایج، درصد پوشش و تراکم گیاهان در عرصه پخش سیلاب نسبت به عرصه شاهد به ترتیب 32.8% و 4.4% افزایش یافته ­است. همچنین بررسی نتایج ویژگی­‌های فیزیکوشیمیایی خاک از افزایش درصد رس، سیلت و ماسه و کاهش سنگریزه در عرصه پخش سیلاب نسبت به شاهد حکایت داشت. وجود رطوبت کافی و رسوب­‌های ریزدانه مناسب برای نگهداشت رطوبت مورد نیاز در مدت زمان طولانی­‌تر و نیز بذرهای موجود در رسوبات، موجب رشد و افزایش تراکم و تاج پوشش گیاهان در عرصه پخش سیلاب شده است. عملیات پخش سیلاب بر دشت آبدالان با تغییر ویژگی­‌های فیزیکی خاک سطحی و بهبود وضعیت پوشش گیاهی، احیای پوشش سطحی منطقه را موجب­ شده است. UR - https://www.jdmal.ir/article_246297.html L1 - https://www.jdmal.ir/article_246297_a8de8a92672e49fcf8c7f36a242619d8.pdf ER -