ارزیابی توانمندی‌های ژئوتوریسم ناهمواری گنبد‌های نمکی برای توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: جنوب سمنان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 استادیار رسوب شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 استاد ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

گنبدهای نمکی از جالب‌ترین ناهمواری های ژئومورفولوژیک می­باشند که قابلیت زیادی برای جذب گردشگر و توسعه صنعت گردشگری زمینی (ژئوتوریسم) دارند. با توجه به وجود مکان های ژئومرفیک  متنوع نمکی در استان سمنان در زمینة ارزیابی آنها از منظر توسعه صنعت گردشگری و ایجاد زیر­ساخت­های آن تحقیقات نظام­مندی صورت نگرفته است. بنابراین ارزیابی توانمندی ناهمواری­های گنبد نمکی در توسعه گردشگری استان سمنان ضروری می­باشد. بدین­منظور در پزوهش حاضر با استفاده از روش­های رینارد و پریرا، داده­های حاصل از بازدیدهای میدانی و اطلاعات پرسشنامه­ای به معرفی و ارزیابی ژئومورفوسایت گنبدهای نمکی جنوب سمنان پرداخته شد. پژوهش حاضر از لحاظ پارادایم تحقیق، کمی و از لحاظ گردآوری داده­ها، میدانی، کتابخانه­ای و پرسشنامه­ای و از نظر هدف کاربردی می­باشد که بر پایة روش توصیفی- تحلیلی استوار است.  در آغاز  نتایج حاصل از مطالعات کتابخانه­ای، پیمایش­های میدانی و تفسیر تصاویر ماهواره­ای در قالب برگه شناسایی ارائه گردید، سپس با توجه به نظر کارشناسان و بازدیدهای میدانی نگارندگان به هر یک از معیارها و زیرمعیارهای مدنظر در روش­های رینارد و پریرا نمره و امتیاز داده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر بیانگر این است که در روش رینارد معیار علمی ( 587/0) و معیار ترکیبی (547/0)  و در روش پریرا معیار ژئومورفولوژیک (۷۴/۶) و معیار مدیریتی (66/4) به ترتیب بیشتری و کمترین امتیاز را کسب نمودند. بالا بودن معیار علمی و ژئومورفولوژیک در ژئومورفوسایت به دلیل ارزش­های زیبایی­شناختی و قابلیت آموزشی فرآیندهای ژئومورفولوژیک و پس از آن دست نخوردگی ناهمواری­های موجود در منطقه به دلیل ناشاخته ماندن این ژئومورفوسایت ها برای گردشگران و عدم توجه مسئولان به این جاذبه­های گردشگری می­باشد و در مقابل پایین بودن معیار ترکیبی و مدیریتی نشان دهندة مدیریت ضعیف و نداشتن تجهیزات و سرویس­های پشتیبانی در منطقه می­باشد. در مجموع ژئومورفوسایت گنبدهای نمکی در هر دو روش امتیاز زیادی گرفتند که بیانگر قابلیت و توانایی بالای ژئومورفوسایت در جذب توریسم می­باشد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر می تواند برای توسعه ژئوتوریسم نمکی در استان مورد استفاده برنامه­ریزان قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها