مقایسه مقدار تجمع عناصر، محتوی خاکستر و زیست توده چند گونه شورزی تحت آبیاری با آب دریا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

به منظور مقایسه زیست­توده، تجمع برخی عناصر و محتوی خاکستر شاخساره پنج گونه شورزی Salicornia bigelovii Torr.،S. sinus persica،Atriplex lentiformis Torr.، Halocnemum strobilaceum Bieb.وHalostachys caspica Botsch. تحت آبیاری با آب دریا، آزمایشی در سال 96-1395 در نوار ساحلی خلیج فارس انجام شد. نتایج نشان داد که بین گونه‌های شورزی مورد مطالعه از نظر غلظت یون‌های Na+، K+، Cl-، نسبت Na+ به K+، وزن تر، وزن خشک، محتوای رطوبت و خاکستر شاخساره تفاوت معنی‌دار وجود داشت. بیشترین و کمترین غلظت Na+به­ترتیب در گونه‌های S. sinus persica و A. lentiformis به­دست آمد، به­طوری‌که مقدار Na+گونه S. sinus persica به­مقدار 3/101% بیشتر از گونه A. lentiformis بود. بیشترین غلظت K+، Cl- و Na+/K+ به ترتیب در گونه A. lentiformis، و شاخسارهگونه­های Salicornia  و گونه H. strobilaceumبه­دست آمد. گونه A. lentiformis با تولیدی معادل 98/18 و 75/7 تن در هکتار به­ترتیب دارای بیشترین مقدار زیست­توده تر و خشک بود. کمترین مقدار زیست­توده تر و خشک به­ترتیب برابر با 13/10 و 49/2 تن در هکتار در S. bigeloviiمشاهده شد. بیشترین و کمترین محتوای خاکستر به­ترتیب برابر با 8/48 درصد در گونه S. sinus persica و 5/37 درصد در گونه A. lentiformis بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر گونه‌های Salicornia با توجه به غلظت بالای یون‌های Na+و Cl- در شاخساره دارای سازوکار ممانعت از ورود نمک به داخل گیاه نمی‌باشند. این گونه‌ها احتمالاً از سازوکار تجمع نمک در بافت گیاه، با هدف تنظیم اسمزی برای بقا در شرایط بسیار شور تبعیت می‌کند. گونه A. lentiformis نیز بیشترین مقدار زیست­توده را داشت، که می­تواند به محتوی آب شاخساره کمتر در این گونه به دلیل وجود ساقه‌های خشبی در گیاه در مقایسه با ساقه‌های آبدار و محتوی بالاتر آب شاخساره گونه‌های دیگر ارتباط داده شود. با توجه به مقدار تولید و محتوای خاکستر، به نظر می­رسد که گونه A. lentiformisگونه مناسبی برای تامین علوفه دام در مناطق با محدودیت آب شیرین باشد. همچنین گونه­های Salicorniaنیز می­توانند به­عنوان بخشی از جیره غذایی دام در این مناطق درنظر گرفته شوند.

کلیدواژه‌ها